http://gebemiyim.net/wp-content/uploads/2016/08/hamilelik-sorunları.jpg Hamilelik dönemindeki bir kadının fizyolojik, biyolojik ve ruhsal değişiklikler yaşaması kaçınılmazdır. Bu değişiklikler her kadında aynı etkileri yapmaz. Çevrenizden bilirsiniz; gayet hafif bir gebelik dönemi yaşayan kadınlar da vardır, ciddi sıkıntılar çekenleri de. Bu yaşam şartları, doğru beslenme, çocuk doğurmaya hevesli olup olmama, vücut ağırlığı, kalıtım, genel sağlık durumu, gebe kadının eşinden ve çevresinden gördüğü destek, kendini huzurlu ve umutlu hissedip hissetmemesi, öz bakımına dikkat edip etmemesi gibi etkenlere bağlı olarak değişir. Aşağıda sıklıkla yaşanan gebelik sorunları hakkında bilgiler bulabilirsiniz. Bu sorunlar hakkında bilgi sahibi olmanın bebek bekleyen veya hamile kalmayı planlayan ziyaretçilerimiz için faydalı olacağını umuyoruz.
Gebelikte rahim büyür ve zaman zaman mesaneye baskı yapar. Bu da anne adayının gebeliğin ilk ve son 3 ayında sıklıkla tuvalete gitme ihtiyacı duymasına sebep olur. Bu ihtiyacın diğer sebepleri vücut sıvısının artması ve böbreklerin daha hızlı çalışmaya başlamasıdır. Hamileliğin 4. ayında bu şikayet azalır, zira rahim karın boşluğuna yönelmeye başlamıştır. Gebe kadının, idrar kesesinin tam olarak boşalması için idrarını iyice öne eğilerek yapması faydalı olur. İdrara çıkma ihtiyacı rahatsız edici boyuttaysa akşam 4’den sonra sıvı alımı azaltılabilir. Bunun dışında asla sıvı kısıtlaması yapılmamalı, gün içerisinde mutlaka gerektiği kadar sıvı tüketilmelidir.
Gebelikte kadının görünümü ve dolayısıyla beden algısı değişir. Bebek bekleyen bir kadın kilo alır, göğüsleri büyür, karnı genişler, vücudunda gebelik çatlakları oluşabilir. Bunun sebebi sadece vücut ağırlığının artması değildir, vücut ayrıca su toplar ve ödem yapar. Bunlar beklenmedik şeyler değildir ama bazı anne adaylarında özgüven azalması, görünümle ilgili kaygılar, kişisel bakıma boş verme gibi davranışlara yol açar. Bu dönemde en önemli şey eşten gelecek destektir. Erkek eşini hala çekici bulduğunu, beğendiğini hissettirirse bu kadına büyük moral olur. Çevredekilerin de gebe kadının değişen görünümüyle ilgili olumsuz sözler etmemeye dikkat etmeleri gerekir.
Gebelikte basur (hemoroid): Başlıca sebebi uzun süren kabızlık olan hemoroid, makat çevresindeki toplardamarların genişlemesi sonucunda oluşur. Bebeğin başı bu bölgedeki damarlara baskı yapıp kan dolaşımını bozarsa gebelikte basur sorunu yaşanabilir. Bu sorun sancı, tuvalet yapma sırasında kanama, kaşıntı gibi sıkıntılara yol açar. Gebelik esnasında tamamen tedavi edilmesi mümkün olmayan bu rahatsızlığın etkisini hafifletmek için kabız olmamaya ve uzun süre ayakta kalmamaya dikkat etmek gerekir. Yan yatarken kalçayı yastıkla desteklemek, kaşınan bölgeye buz torbası koymak da işe yarar. Doktor tavsiyesiyle ağrı kesici haplar veya kremler, dışkının yumuşamasını sağlayan ilaçlar kullanılabilir.
Sabah bulantıları ve ani kusmalar: İkiz bebek bekleyen kadınlar için daha sıkıntılı olan bu sorun sık rastlanan gebelik sorunları arasında yer alır ve şiddeti her kadında aynı değildir. Mideyi bulandıran görüntülerden, tatlardan ve gıdalardan uzak durmak (Ama bunlar alınması mutlaka gereken gıdalarsa doktorunuzla görüşmelisiniz.), sigara içmemek ve içilen ortamlardan uzak durmak, sabahları yataktan yavaşça kalkmak ve kontrollü hareket etmeye dikkat etmek, mideyi boş bırakmamak, yatağın başucunda – iş yerinde kraker veya kuru üzüm bulundurmak, protein ve karbonhidrat içeren gıdalardan mahrum kalmamak önlem olarak işe yarayabilir.
Bacaklarda varis oluşumu: Gebe bir kadının vücudundaki kan hacmi, bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması için artar. Damarlarda çok fazla kan olmadı özellikle bacaklarda daha fazla kan birikmesine yol açar. Buna rahimde büyümekte olan bebeğin kasıktaki toplardamarlara baskı yapması, damar duvarlarının gebelik hormonları yüzünden genişlemesi, hızlı kilo alımı gibi etkenler de eklenince gebelikte varis ve bacaklarda şişkinlik oluşması kolaylaşır.
Tedavi edilmezse hayat boyu kalıcı olabilen, damarlarda tahribat yaparak çeşitli sağlık sorunlarına (Örneğin basura) yol açabilen varislerin oluşumunu önlemek için bolca yürüyüş yapmak, yeterince su içmek, dinlenirken ayakları yüksekte tutmak, bacak bacak üstüne atmamak, fazla tuz kullanmamak, uzun süre aralıksız olarak oturmamak gibi önlemler almak gerekiyor. Yüksek topuklu ayakkabı giymek, ağır kaldırmak, fazla sıcak suyla banyo yapmak ve çok dar giysiler giymek de varis oluşumuna yol açabiliyor.
Gebelikte kabızlık: Kabızlık oldukça sık rastlanan hamilelik sorunları arasında yer alır. Sıvı alımını arttırmak, düzenli olarak yürüyüş yapmak, liften yana zengin gıdalar tüketmek, kabızlığa yol açan gıdalardan uzak durmak kabızlığı önlemek açısından etkilidir. Kuru erik suyu içmek şiddetli kabızlık sorununun çözülmesine yardımcı olur.
Gebelik çatlakları için önceden önlem alınmalı. Bebek beklediğinizi öğrendiğiniz zaman düzenli olarak nemlendirici cilt bakımı yapmaya başlayın. Gebelik çatlaklarını önlemek için yapılacak en doğru şey önceden önlem almaktır. Bu çatlaklar, özellikle oluşumlarının üstünden uzun zaman geçtiğinde, tamamen ortadan kaldırılamıyor, ancak daha belirsiz hale getirilebiliyor. Yeni ve hafif olanları için ise daha çok umut var.
Gebelikte migren: Gebelik dönemi gibi östrojen düzeyinin yükseldiği dönemlerde migren ağrıları artış gösterir. Bazı gebe kadınlar kendini genellikle kafanın bir tarafında ve ışık hassasiyeti, bulantı, kusma gibi belirtilerle gösteren bu tip ağrılara ilk defa bebek beklerken maruz kalırlar. Hamilelikte migren ilaçları kullanmak pek tavsiye edilmez, çünkü sürece zarar verebilir. Ancak dayanılmaz derecedeki ağrılara karşı doktor önerisiyle ilaç kullanılabilir.
Hamilelikte cinsellik: Normalde gebelik döneminde, son dönemler hariç olmak üzere, cinsel ilişki kurmanın bir sakıncası yoktur. Doktorunuzla görüşerek sizi bu konuda aydınlatmasını isteyebilirsiniz. Bebek bekleyen bir kadın hamileliğinin ilk 3 ayında çeşitli gebelik sorunları yaşadığı için cinsellikten uzak durabilir. İlk 3 aydan sonra bu açıdan biraz daha rahattır ve libidosu yükselir. Son 3 ayda, doğum giderek yaklaşırken seksten bir kere daha uzaklaşır. Bunlar genel olarak gözlenen durumlardır, istisnalar olabilir. Özellikle bu dönemde, ilişki pozisyonu olarak, kadını en rahat ettirecek pozisyonlar tercih edilmelidir. Fiziksel sorunlar, duygusal dalgalanmalar yaşayan ve libidosu da azalıp çoğalan gebe kadın bu dönemde eşinin desteğine ve anlayışına büyük ihtiyaç duyar. Bazen cinsellik değil, sadece şefkat bekler. Eşinin cinselliğe ilgisini kaybetmesi erkeği sıkıntıya sokabilir. Fakat partneri oldukça hassas bir dönem yaşadığından anlayış göstermesi faydalı olur. Çiftler arasındaki iletişim de bu gibi sorunlarla daha rahat baş edilmesini sağlar. Eşler birbirleriyle duygularını, isteklerini, sorunlarını paylaşmalıdır.
Duygusal çelişkiler ve gebelik depresyonu: Hamilelik her zaman keyif veren bir durum değildir, bu gerçek günümüzde açık bir şekilde kabul edilmiştir. Bunun yanı sıra, istenen, beklenen bir gebelik söz konusu olsa bile kadında duygusal çelişkiler görülebilir. Hamile kadın kendisinin ve bebeğin sağlığıyla, kendi görünümüyle, kilolarıyla ilgili sorunlar yaşayabilir. Hamile kalmayı istememiş olmak, ekonomik kaygılar, evlilikteki sorunlar, eşten ve çevreden beklenen ilgi ve şefkati görmemek gibi sebepler gebe kadının duygusal çelişkiler yaşamasına yol açabilir. Bu dalgalanmada hormon düzeyindeki değişikliklerin de rolü vardır. Hamilelik depresyonu söz konusu ise kadının durumu dikkatle takip edilmelidir, bazen durum doktor yardımı alınmasını gerektirecek seviyede olabilir. Hep yorgunluktan şikayet eden, 15 günden fazla zamandır devamlı olarak sıkıntılı ve karamsar olan, insanlardan uzak duran, çok fazla ağlayan veya ciddi öfke nöbetleri geçiren, çevresine karşı ilgisizleşen, uyku düzeni bozulan bir gebe kadının etrafındakiler tarafından dikkatle izlenmesi gerekir.
Gebelikte vajinal akıntı: Vajina ve rahim ağzı bölgesindeki kan akışının yoğunlaşması damarları genişlettiğinden gebelik döneminde vajinal akıntılar artış gösterebilir. Bu genelde normal bir durum olmakla beraber hamileliğin ikinci yarısında görülen ani, su gibi ve fazla miktardaki akıntılar riskli olabileceğinden, böyle bir durumda hemen doktora başvurulmalıdır. Hijyene dikkat etmek, vajinayı daima kuru ve temiz tutmak bu sorundan kaçınmak için faydalı olur.
Hamilelikte uyku sorunları: Gebeliğin ilk ayları arkada kaldıktan sonra anne adaylarının uyku düzeninde rahatsız edici değişiklikler olmaya başlar; gece uykusunun bölünmesi gibi. Bu durum sık sık idrara çıkma ihtiyacı, nefes darlığı, bacak krampları, karnın büyümesi yüzünden rahat bir uyku pozisyonu bulamama, mide yanması, yatıldığında ağza acı su gelmesi, bel ve sırt ağrıları, vücut sıcaklığının artması gibi sebeplerden kaynaklanabilir. Yatmadan önce ılık duş yapmak, rahatlama egzersizleri, bacakların arasına yastık koymak, pamuklu kumaştan ince, rahat yatak kıyafetleri giymek, gündüzleri düzenli olarak yürüyüş veya uygun egzersizler yapmak işe yarar. Ortopedik ve sağlıklı bir yatak kullanmak ve uykuya dalarken güzel, olumlu şeyler düşünmek de faydalı olacaktır. Uyku önemlidir, sorunla baş edemiyorsanız doktorunuzdan yardım istemelisiniz.
Bacak krampları ve diğer kramplar: Genellikle gebeliğin 6. ve 7. aylarında başlayan bacak krampları bazen kısa sürer, bazen 10 dakikaya kadar uzar. Birdenbire başlayan ve ciddi derecede acı verici olan gebelik krampları daha çok bacakları etkilemekle beraber bel, karın ve kalça bölgelerinde de görülebilir. Sebep genellikle hamileliğin ilerleyen zamanlarında bebeğin daha hızlı büyümeye başlamasının da etkisiyle bacaklara binen yükün artmasıdır. Ayrıca gebeliğe bağlı dolaşım problemleri, kas yorgunluğunun sıklaşması ve anne adayının eskisi kadar hareketli olmaması da kramp oluşumuna yol açar. Yeterince kalsiyum almak önemlidir, bu, kalsiyum eksikliğine bağlı krampların önünü keser fakat dolaşım yetmezliğinden kaynaklananlara faydası olmaz. Her fırsatta bacakları uzatarak dinlenmek, gebelik egzersizleri yapmak, yürüyüşü ihmal etmemek, uzun süre ayakta kalmamak ve masaj yaptırmak işe yarayabilecek önlemlerdir. Kramplar alınan önlemlere rağmen geçmez, varisler rahatsız edecek hale gelirse doktor tavsiyesiyle varis çorabı kullanılabilir.
Gebelikte dolaşım bozukluğu bacaklarda şişlikler oluşmasına da yol açabilir. Yüzde ve ellerde oluşan şişlikler tansiyon yükselmesine işaret edebileceğinden bu durumda doktora başvurmak gerekir.
Gebelikte burun kanaması: Burunda dolgunluk hissi ve kanama da sık görülen gebelik sorunları arasındadır. Burun kanamalarının burnun iç kısımlarındaki kan akımının östrojen ve progesteron hormonlarının etkisiyle artması olduğu tahmin edilmektedir. Burundaki ince damarlar maruz kaldıkları basınca dayanamazlar, damar duvarları yırtılır ve kanama meydana gelir. Sigara kullanmanın ve burun mukozasındaki kronik kuruluğun da gebelikte burun kanamasının sebepleri arasında yer aldığı düşünülmektedir. Çok şiddetli bir kanama söz konusu olmadıkça durumun normal olduğunu düşünebilirsiniz, hamile kadınlarda burun kanaması oranı nüfusun geneline göre daha yüksektir. Çok rahatsız olursanız doktorunuza danışın, sizi aydınlatacak, rahatlatacak ve yardımcı olacaktır.
Göğüslerde değişim: Östrojen ve progesteron seviyelerinin artması gebe kadınların göğüslerin büyümesine ve daha hassas olmasına yol açar. Bu gereklidir, çünkü böylece göğüsler bebeği emzirmek için uygun hale gelir. Göğüs uçlarında renk değişikliği ve pütürlenme de görülebilir. Gebelikte göğüslerin sarkması genetik mirastan kaynaklanabileceği gibi anne adayının göğüslerine uygun desteği sağlamamasından dolayı da olabilir. Kaliteli bir destekli sutyen kullanmak ve geceleri sutyeni çıkarmamak işe yarayacak önlemlerdir.
Gebelikte cinsel ilişki için tıklayın
Gebelik depresyonu için tıklayın
Gebelikte kaçınılması gereken beslenme hataları için tıklayın